


Οι στόχοι του τοπικού προγράμματος Leader Κεντρικής και Βόρειας Εύβοιας
30 Οκτωβρίου, 2021


Από την Κάρυστο στις Βρυξέλλες το «Μέλι Κισσούρι»
2 Νοεμβρίου, 2021– Είμαστε 10 παραγωγοί κηπευτικών (τομάτα, αγγούρι κ.α) και θέλουμε να στήσουμε μια ομάδα. Μπορούμε;-
-Ο Αγροτικός Συνεταιρισμός στον οποίο συμμετέχουμε έχει 70 μέλη εκ των οποίων όλοι καλλιεργούν ελιές αλλά μόνο οι 30 καλλιεργούν συκιές . Μπορούμε να συστήσουμε μια ομάδα παραγωγών που να έχει ως αντικείμενο μόνο την παραγωγή σύκων;
– Είμαστε 10 κτηνοτρόφοι που έχουμε συστήσει μια εταιρία για την παραγωγή και εμπορία τυροκομικών προϊόντων με βάση το γάλα που παράγουμε. Μπορούμε να αναγνωριστούμε ως ομάδα παραγωγών;
Αυτά είναι ορισμένα από τα πλέον συνήθη ερωτήματα που ακούγονται στις συζητήσεις για τη σύσταση συλλογικών σχημάτων δραστηριοποίησης των παραγωγών (γεωργών ή κτηνοτρόφων). Στα ερωτήματα αυτά δεν μπορεί να δοθεί μια απάντηση του τύπου ΝΑΙ ή ΟΧΙ αν προηγουμένως δεν ξεκαθαριστούν τα εξής θέματα:
Τι μορφή θέλουμε να έχει το συλλογικό μας σχήμα;
Τι μέγεθος θέλουμε να έχει το συλλογικό μας σχήμα;
Τι στόχους θέλουμε να έχει το συλλογικό μας σχήμα;
Τα ερωτήματα αυτά είναι αλληλένδετα μεταξύ τους και δεν προσεγγίζονται μεμονωμένα. Επιχειρούμε να δώσουμε μια πρώτη εικόνα για κάθε ένα από τα ερωτήματα αυτά
Η μορφή του συλλογικού σχήματος
Η επιλογή της μορφής του συλλογικού σχήματος εξαρτάται από πολλούς παράγοντες ωστόσο είναι σημαντικό κατά το ξεκίνημα της προσπάθειας οι ενδιαφερόμενοι να ξεκαθαρίσουν αν θέλουν να λειτουργήσουν ως συνεταιριστική ή εμπορική/κεφαλαιουχική επιχείρηση. Οι διαφορές μεταξύ αυτών είναι σημαντικές.
Ο προσδιορισμός σε αυτή τη φάση της μορφής που θα έχει το συλλογικό σχήμα είναι αναγκαίος αλλά δεν περιορίζει την τελική απόφαση. Είναι απαραίτητος για να μπορέσουν οι ενδιαφερόμενοι να εξετάσουν αν η μορφή αυτή (συνεταιριστική ή εμπορική/κεφαλαιουχική εταιρία) είναι συμβατή με το μέγεθος και τους στόχους του συλλογικού σχήματος. Για παράδειγμα οι 5 παραγωγοί κηπευτικών ακόμη και αν θέλουν να συστήσουν Αγροτικό Συνεταιρισμό δεν μπορούν διότι απαιτούνται τουλάχιστον 7 παραγωγοί. Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να συστήσουν μια κεφαλαιουχική εταιρία με τις κατάλληλες προβλέψεις ώστε να λειτουργεί με τις συνεταιριστικές αρχές.
Το μέγεθος του συλλογικού σχήματος
Το μέγεθος του συλλογικού σχήματος συνήθως εκφράζεται με βάση τον αριθμό των παραγωγών που συμμετέχουν σε αυτό. Είναι εξαιρετικά σημαντικό να προσδιοριστεί ο αριθμός των παραγωγών που θα συμμετέχουν στο συλλογικό σχήμα καθώς είναι ένας παράγοντας που συνδέεται και με τους επιδιωκόμενους στόχους αλλά και με τη μορφή που θα έχει το συλλογικό σχήμα. Η βασική παράμετρος η οποία θα πρέπει να κατευθύνει τη λήψη απόφασης για τον αριθμό των συμμετεχόντων σε αυτό το στάδιο είναι η συν-αντίληψη για διάφορα θέματα (παραγωγής, διοίκησης, λειτουργίας κλπ)
Οι στόχοι του συλλογικού σχήματος
Η μετάβαση από την ατομική στη συλλογική δράση γίνεται εύκολα και ομαλά αν οι στόχοι των μελών είναι ξεκάθαροι και καλύπτουν σημαντικές ανάγκες τους, τις οποίες κανένα μέλος από μόνο του δεν μπορεί να εξυπηρετήσει. Εντελώς ενδεικτικά οι πλέον συνηθισμένοι στόχοι που τίθενται από συλλογικά σχήματα παραγωγών είναι:
Η δημιουργία οικονομιών κλίμακας στην προμήθεια εισροών και υπηρεσιών
Η αποδοτικότερη αξιοποίηση των διαθέσιμων μέσων παραγωγής
Η πρόσβαση σε νέες τεχνολογίες
Η συγκέντρωση της προσφοράς των γεωργικών πρώτων υλών για αύξηση της διαπραγματευτικής δύναμης (με όρους ποσότητας, ποιότητας, χρονικής κλιμάκωσης κλπ) έναντι επιχειρήσεων του επόμενου κρίκου της εφοδιαστικής αλυσίδας
Η παραγωγή πρώτης ύλης βάσει συγκεκριμένων προδιαγραφών που θέτουν οι αγοραστές στα πλαίσια συμβολαίων
Η λειτουργία κοινής υποδομής για συσκευασία/ τυποποίηση/ επεξεργασία πρώτης ύλης και προώθηση/πώληση αυτής στο χονδρεμπόριο ή στο λιανεμπόριο στην Ελλάδα ή σε επιλεγμένες αγορές του εξωτερικού
Ανεξάρτητα από το ποιος ή ποιοι στόχοι θα επιλεγούν είναι σημαντικό οι στόχοι αυτοί να έχουν ένα ξεκάθαρο αποτύπωμα σε κάθε μέλος ξεχωριστά καθώς με τον τρόπο αυτό ενισχύεται η δέσμευση του κάθε μέλους και η συνεισφορά του στην επιτυχία της συλλογικής δράσης.
Σε κάθε περίπτωση με βάση τις αρχικές θέσεις και απόψεις των ενδιαφερομένων το στάδιο αυτό θα πρέπει να καταλήγει:
• είτε στην απόφαση της σύστασης ενός νέου νομικού προσώπου, αν αυτό δεν υπάρχει για την επίτευξη των συλλογικών στόχων των μεμονωμένων παραγωγών
• είτε στην απόφαση για σύσταση ενός νέου νομικού προσώπου αν αυτό που ήδη υπάρχει δεν μπορεί να εξυπηρετήσει τους συλλογικούς στόχους
• είτε στην απόφαση για λειτουργία του συλλογικού σχήματος στους «κόλπους» ενός υφιστάμενου νομικού προσώπου.
Η αναγνώριση της Ομάδας
Η αναγνώριση του συλλογικού σχήματος λειτουργίας των παραγωγών ως Ομάδα Παραγωγών ή ως Οργάνωση Παραγωγών είναι ένας χαρακτηρισμός που δίνεται από την πολιτεία στο νομικό πρόσωπο που έχει συσταθεί και εκπροσωπεί την κοινή δράση των παραγωγών.
Το κάθε νομικό πρόσωπο που εκπροσωπεί παραγωγούς μπορεί να αναγνωριστεί από την πολιτεία είτε ως Ομάδα είτε ως Οργάνωση Παραγωγών αρκεί να πληροί ορισμένες προϋποθέσεις.Προφανώς η αναγνώριση δεν είναι απαραίτητη. Ωστόσο στις περισσότερες περιπτώσεις είναι μια διοικητική πράξη που εξασφαλίζει τόσο στο νομικό πρόσωπο όσο και στα μέλη διάφορα οφέλη. Το πλέον σημαντικό όφελος είναι η δυνατότητα πρόσβασης σε χρηματοδοτήσεις που δεν μπορούν να την έχουν αν δεν έχουν προηγουμένως αναγνωριστεί.
Για την αναγνώριση ως Ομάδα Παραγωγών ο ελάχιστος αριθμός παραγωγών περιορίζεται σε πέντε (5) φυσικά ή νομικά πρόσωπα που έχουν την ιδιότητα του παραγωγού και είναι μέλη (εταίροι, μέτοχοι κλπ) του νομικού προσώπου που αιτείται την αναγνώριση. Ο αριθμός αυτός αφορά Ομάδες Παραγωγών σε οποιονδήποτε παραγωγικό κλάδο ( φυτικής και ζωικής παραγωγής)
Για την αναγνώριση ως Οργάνωση Παραγωγών τα ελάχιστα μεγέθη διαφοροποιούνται ανάλογα με την περιοχή και τον κλάδο δραστηριοποίησης. Διακρίνονται οι εξής περιπτώσεις:
- Για Οργάνωση Παραγωγών φυτικής ή ζωικής παραγωγής σε νησιωτική περιοχή (εκτός Κρήτης και Εύβοιας) ή σε ορεινή περιοχή απαιτούνται τουλάχιστον 10 φυσικά ή νομικά πρόσωπα και 100.000 € εμπορευθείσα αξία παραγωγής.
- Για Οργάνωση Παραγωγών φυτικής ή ζωικής παραγωγής σε όλες τις υπόλοιπες περιοχές της Ελλάδας απαιτούνται τουλάχιστον 20 φυσικά ή νομικά πρόσωπα και 250.000 € εμπορευθείσα αξία παραγωγής.
- Για Οργάνωση Παραγωγών αλιευτικών ή βιολογικών προϊόντων ανεξαρτήτως περιοχής απαιτούνται τουλάχιστον 10 φυσικά ή νομικά πρόσωπα και 100.000 € εμπορευθείσα αξία παραγωγής.
Οι ενδιαφερόμενοι να αναγνωριστούν είτε ως Ομάδα είτε ως Οργάνωση Παραγωγών πρέπει διαμορφώσουν τον Κανονισμό Λειτουργίας της Ομάδας και να καταθέσουν στην αρμόδια ΔΑΟΚ σχετική αίτηση συνοδευόμενη από στοιχεία που αποδεικνύουν ότι καλύπτουν τις ελάχιστες προϋποθέσεις αναγνώρισης