Είναι επικίνδυνες οι γεωργικές εργασίες για την υγεία των αγροτών; Πόσοι αγρότες έχασαν τη ζωή τους ή τραυματίστηκαν το τελευταίο διάστημα λόγω της ανατροπής … για άγνωστους λόγους…. του τρακτέρ τους; Πόσοι αγρότες επισκέφτηκαν, τον τελευταίο χρόνο, γιατρό για δερματολογικές ή αναπνευστικές παθήσεις; Πρόκειται για ερωτήματα τα οποία μόνο προσεγγιστικά μπορούν να απαντηθούν.
Μια ένδειξη για το πόσο επικίνδυνες είναι οι γεωργικές εργασίες μας δίνουν τα στοιχεία της EUROSTAT/ESAW. Σύμφωνα με αυτά, ο αγροτικός τομέας κατέχει την 4η θέση ανάμεσα σε 22 τομείς, όσον αφορά στον αριθμό μη θανατηφόρων ατυχημάτων, θανατηφόρων ατυχημάτων και επαγγελματικών ασθενειών.
Επιπλέον, σύμφωνα με τα όσα αναφέρθηκαν σε ενημερωτική εκδήλωση του προγράμματος AGROSH+ που διοργανώθηκε από τo Ινστιτούτο Προληπτικής, Περιβαλλοντικής και Εργασιακής Ιατρικής PROLEPSIS
- το 95% των μηχανικών ατυχημάτων (ανατροπές τρακτέρ, πτώσεις δέντρων κ.ά.) στον αγροτικό τομέα αφορά άνδρες ηλικίας 30-39 ετών.
- ο δείκτης ατυχημάτων στους αγρότες και στους αγρεργάτες είναι υψηλότερος σε σχέση με τους εργαζόμενους στον βιομηχανικό τομέα.
- τα αγροτικά ατυχήματα είναι αρκετά σοβαρά. Ο μέσος χρόνος ανάρρωσης – απουσίας από την εργασία, μετά από ένα περιστατικό να φτάνει τις 39 ημέρες.
- οι οδηγοί αγροτικών μηχανημάτων πάσχουν από οσφυαλγία σε ποσοστό κατά 10% υψηλότερο από το γενικό πληθυσμό
- οι αγρότες ηλικίας άνω των 50 ετών εμφανίζουν έκπτωση ακοής κατά 50%.
- η επικινδυνότητα από τη μη ασφαλή χρήση των φυτοπροστατευτικών προϊόντων είναι ιδιαίτερα υψηλή.
- σημαντική θεωρείται και η εμφάνιση συμπεριφορικών και ψυχικών διαταραχών, η οποία ωστόσο συνήθως δεν αντιμετωπίζεται με την πρέπουσα σημασία
Από τα παραπάνω στοιχεία καθίσταται σαφές ότι οι αγροτικές εργασίες είναι επικίνδυνες. Οι αγρότες εκτίθενται καθημερινά σε πολλούς επαγγελματικούς κινδύνους και αντιμετωπίζουν προβλήματα που σχετίζονται με τη σωματική και την ψυχική τους υγεία. Οι βασικές κατηγορίες αυτών των κινδύνων και προβλημάτων, είναι
- Αναπνευστικές παθήσεις: Άσθμα, ρινίτιδα, οξεία και χρόνια βρογχίτιδα, πνευμονίτιδα, βυσίνωση (καλλιεργητές βαμβακιού) κ.ά.
- Δερματολογικές: Αλλεργική δερματίτιδα, κνησμός, φωτοευαισθησία, εγκαύματα, μελάνωμα, ερεθιστική δερματίτιδα εξ επαφής, τσιμπήματα, τέτανος
- Τοξικές επιδράσεις και νεοπλασματικές παθήσεις, κυρίως σε σχέση με τα φυτοφάρμακα
- Ατυχήματα: Θανατηφόρα από συγκρούσεις, παγιδεύσεις, πτώσεις, πυρκαγιές, ασφυξία, ηλεκτροπληξία, καθώς και επιμολύνσεις, εγκαύματα τριβής, κατάγματα, ακρωτηριασμοί κ.ά.
- Μηχανικοί και θερμικοί κίνδυνοι: Τενοντίτιδα, σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα, σύνδρομο Raynaud από τις δονήσεις των χεριών, εκφυλιστικές αλλοιώσεις, κοίλες μεσοσπονδυλίων δίσκων, επαγγελματική βαρηκοΐα, ηλίαση, θερμοπληξία (στη ζέστη, υποθερμία (στο κρύο)
- Συμπεριφορικές και ψυχολογικές παθήσεις:Κατάθλιψη, άγχος, αυτοκτονίες